Τι να περιμένεις – και τι όχι
Έχεις σκεφτεί πολλές φορές να ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία. Έχεις νιώσει την ανάγκη να μιλήσεις, να τα βγάλεις από μέσα σου, να καταλάβεις γιατί νιώθεις έτσι. Και τελικά, πήρες την απόφαση: έκλεισες ραντεβού. Έρχεται η πρώτη σου συνεδρία.
Κι εκεί, μαζί με την προσμονή, έρχονται και δεκάδες ερωτήματα:
– Τι θα πω;
– Πρέπει να μιλήσω για τα παιδικά μου χρόνια;
– Αν κλάψω; Αν σιωπήσω;
– Θα με καταλάβει; Θα με κρίνει;
Αυτό το άρθρο είναι για σένα που πας πρώτη φορά σε θεραπεία και θέλεις να ξέρεις τι να περιμένεις και τι όχι. Όχι για να σε προετοιμάσει τέλεια – δεν γίνεται αυτό – αλλά για να σε ηρεμήσει, να σε γειώσει και να σου δώσει αλήθειες.
Πριν μπεις στην αίθουσα (ή στο Zoom)
Μπορεί να νιώθεις αμήχανα. Μπορεί να σκέφτεσαι να τα ακυρώσεις όλα. Μπορεί να νιώθεις περίεργα που «θα μιλήσεις σε έναν ξένο για προσωπικά σου». Είναι απολύτως φυσιολογικό.
Κανείς δεν μπαίνει στην πρώτη συνεδρία με άνεση. Αλλά ξέρεις τι; Δεν χρειάζεται.
Το μόνο που χρειάζεται είναι να είσαι εκεί. Όπως είσαι.
Τι να περιμένεις
1. Έναν άνθρωπο, όχι έναν “ανακριτή”
Ο θεραπευτής σου δεν είναι εκεί για να σε εξετάσει ή να σε “αναλύσει” από την πρώτη στιγμή. Είναι εκεί για να σε γνωρίσει. Να ακούσει. Να δημιουργήσει μαζί σου μια σχέση.
Δεν χρειάζεται να εντυπωσιάσεις, να φανείς “σοβαρός”, ούτε να πεις τα πάντα με τη μία. Η θεραπεία είναι διαδρομή, όχι ανάκριση.
2. Να σε ρωτήσει “Για ποιο λόγο ήρθες σήμερα;”
Αυτή είναι η πιο συχνή πρώτη ερώτηση. Όχι γιατί πρέπει να έχεις “σωστή απάντηση”, αλλά για να δώσει τον τόνο στη συνάντηση. Πες αυτό που νιώθεις. Μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο:
“Νιώθω μπερδεμένος. Δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω. Απλώς ήθελα να μιλήσω.”
Αυτή είναι μια τέλεια αρχή.
3. Να νιώσεις άβολα – και να είναι οκ
Δεν χρειάζεται να “κουμπώσεις” αμέσως. Κάποιες φορές η πρώτη συνεδρία είναι περίεργη, αμήχανη, ή και ψυχρή. Άλλες φορές, αισθάνεσαι να ξεσπάς με τρόπο που δεν περίμενες. Όλα είναι αποδεκτά.
Η θεραπεία είναι χώρος για να νιώθεις χωρίς φίλτρο. Και μερικές φορές, χρειάζεται χρόνος για να εμπιστευτείς και να αφεθείς.
4. Να μη σου δώσει “λύσεις” με τη μία
Αν περιμένεις να πας μία φορά και να ακούσεις “κάνε αυτό και θα σου περάσει”, μάλλον θα απογοητευτείς. Ο θεραπευτής δεν είναι life coach ούτε σύμβουλος επιχειρήσεων.
Η θεραπεία δεν είναι λίστα με οδηγίες. Είναι σχέση που χτίζεται, είναι καθρέφτης για να δεις τι κρύβεται πίσω από αυτό που φαίνεται.
5. Να σε ενθαρρύνει να μιλάς με τον ρυθμό σου
Κανείς δεν θα σε πιέσει να ανοίξεις τα πάντα από την πρώτη φορά. Μπορεί να μιλήσετε για τα επιφανειακά. Για τη μέρα σου. Για τη δουλειά. Ή να κάνεις σιωπές. Κι αυτό είναι μέρος της διαδικασίας.
Ο θεραπευτής δεν χρειάζεται όλα τα κομμάτια του παζλ από την αρχή. Χρειάζεται να νιώθεις ελεύθερος να δώσεις όσα μπορείς κάθε φορά.
Τι να ΜΗΝ περιμένεις
1. Ότι θα σου πουν τι να κάνεις
Ο θεραπευτής σου δεν είναι εκεί για να σου δώσει εντολές. Δεν είναι δουλειά του να σου πει αν θα χωρίσεις, αν θα αλλάξεις δουλειά, ή αν πρέπει να πας να μιλήσεις στους γονείς σου.
Αντ’ αυτού, θα σε βοηθήσει να δεις ξεκάθαρα τι θέλεις εσύ, τι σε εμποδίζει, τι σου λέει ο εαυτός σου πίσω από τον θόρυβο.
2. Ότι θα σε “διορθώσει”
Η θεραπεία δεν είναι εργαλείο αυτο-βελτίωσης όπως το fitness coaching. Δεν υπάρχει “σωστός” τρόπος να νιώθεις ή να είσαι.
Μπορεί να πας νομίζοντας ότι έχεις “λάθη” να διορθώσεις. Και τελικά να ανακαλύψεις ότι χρειάζεσαι να σε καταλάβεις, όχι να σε αλλάξεις.
3. Ότι όλα θα φτιάξουν αμέσως
Η πρώτη συνεδρία δεν είναι μαγικό ραβδί. Δεν θα βγεις φωτισμένος και λυτρωμένος. Μπορεί μάλιστα να φύγεις λίγο πιο μπερδεμένος.
Αυτό είναι φυσιολογικό. Η επεξεργασία ξεκινά συχνά μετά, μέσα σου. Όταν αρχίζεις να νιώθεις, να σκέφτεσαι, να ρωτάς.
4. Ότι θα ταιριάξεις σίγουρα με τον πρώτο θεραπευτή που βρήκες
Κάποιες φορές, δεν υπάρχει χημεία. Και είναι εντάξει. Αν κάτι μέσα σου λέει “δεν μου ταιριάζει”, μην το αγνοήσεις. Μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσεις 2–3 ανθρώπους για να βρεις ποιος σε “χωρά”.
Ο θεραπευτής είναι συνοδοιπόρος, όχι αυθεντία. Αν δεν νιώθεις εμπιστοσύνη, δεν φταις εσύ – ούτε εκείνος. Είναι θέμα συντονισμού.
Διάβασε επίσης: Συχνά λάθη που κάνουμε στην ψυχοθεραπεία
Πώς να ξέρεις ότι είσαι στον σωστό δρόμο;
- Νιώθεις ότι σε ακούνε στ’ αλήθεια;
- Νιώθεις λίγο πιο ανάλαφρος μετά;
- Εμφανίζονται μέσα σου ερωτήσεις που δεν είχες κάνει;
- Σκέφτεσαι τον εαυτό σου με πιο καλοσυνάτο τρόπο;
Αυτά είναι σημάδια ότι κάτι έχει αρχίσει να κινείται μέσα σου. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα.
Πρακτικά πράγματα που ίσως δεν ξέρεις
- Μπορείς να ζητήσεις online συνεδρίες.
- Μπορείς να αλλάξεις θεραπευτή, χωρίς ενοχή.
- Οι συνεδρίες είναι εμπιστευτικές – τίποτα δεν διαρρέει.
- Μπορείς να ζητήσεις πιο δομημένο πλαίσιο, αν σε βοηθάει να νιώθεις ασφάλεια.
- Κανείς δεν σε “αξιολογεί” – ο χώρος είναι δικός σου.
Τι κερδίζεις όταν επιμείνεις;
- Ξεκαθαρίζεις τι είναι δικό σου και τι σου φόρτωσαν άλλοι.
- Μαθαίνεις να ακούς τον εαυτό σου χωρίς να τον κρίνεις.
- Αποκτάς εργαλεία για να διαχειρίζεσαι τα δύσκολα.
- Βρίσκεις νόημα μέσα στο χάος.
Και, πάνω απ’ όλα, σταματάς να παλεύεις μόνος. Κι αυτό, από μόνο του, είναι επανάσταση.
Η πρώτη φορά στη θεραπεία δεν είναι η αρχή της “αλλαγής”. Είναι η αρχή της αλήθειας.
Μπορεί να πάρει χρόνο. Μπορεί να πονέσει. Αλλά είναι ο πιο γενναίος τρόπος να πεις:
“Είμαι εδώ. Και θέλω να με μάθω ξανά.”
Αν είσαι στη φάση να ξεκινήσεις, ένα να θυμάσαι: δεν χρειάζεται να είσαι έτοιμος.
Χρειάζεται μόνο να είσαι ειλικρινής.
Όλα τα άλλα έρχονται.
