Η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική, όμως πολλοί άνθρωποι διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό. Συχνά, οι κοινωνικές προκαταλήψεις, ο φόβος του στιγματισμού ή η πεποίθηση ότι «πρέπει να τα καταφέρουμε μόνοι μας» μάς κρατούν μακριά από την ψυχοθεραπεία.
Όμως, όπως δεν θα αγνοούσαμε έντονο πόνο στο στήθος ή υψηλό πυρετό, έτσι δεν πρέπει να αγνοούμε τα συναισθηματικά σημάδια που δείχνουν ότι η ψυχική μας υγεία χρειάζεται υποστήριξη.
Ας δούμε λοιπόν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή να ζητήσουμε βοήθεια από ψυχολόγο ή ψυχίατρο.
1. Όταν το άγχος και η στεναχώρια επηρεάζουν την καθημερινότητα
Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε άγχος πριν από ένα σημαντικό γεγονός ή να αισθανόμαστε λυπημένοι μετά από μια απογοήτευση. Όμως, αν αυτά τα συναισθήματα είναι επίμονα και επηρεάζουν τη λειτουργικότητά μας, τότε είναι σημάδι ότι χρειάζεται υποστήριξη.
Πότε το άγχος ή η στεναχώρια γίνονται πρόβλημα;
Όταν δυσκολεύεσαι να συγκεντρωθείς στη δουλειά ή στις υποχρεώσεις σου.
Όταν έχεις δυσκολία στον ύπνο ή υπερβολική κόπωση.
Όταν νιώθεις συνεχή πίεση ή φόβο, ακόμα και χωρίς εμφανή λόγο.
Όταν η θλίψη δεν υποχωρεί για εβδομάδες και αρχίζει να επηρεάζει τη διάθεσή σου.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις τις αιτίες του άγχους και να αναπτύξεις τεχνικές διαχείρισης.
2. Όταν νιώθεις ότι δεν έχεις τον έλεγχο των συναισθημάτων σου
Όλοι βιώνουμε συναισθηματικές διακυμάνσεις, αλλά αν παρατηρείς ότι τα συναισθήματά σου είναι ακραία, απρόβλεπτα ή δυσανάλογα με τις καταστάσεις, τότε ίσως χρειάζεσαι στήριξη.
Σημάδια που δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά:
Έντονες εκρήξεις θυμού που δεν μπορείς να ελέγξεις.
Απότομες εναλλαγές διάθεσης χωρίς προφανή λόγο.
Συνεχή αισθήματα κενού ή απελπισίας.
Αίσθημα έντονης ενοχής ή ντροπής, ακόμα και για μικρά πράγματα.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει να κατανοήσεις γιατί αντιδράς με συγκεκριμένο τρόπο και να σου δώσει στρατηγικές για να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου.
3. Όταν απομονώνεσαι από τους ανθρώπους γύρω σου
Ένα από τα πρώτα σημάδια ότι η ψυχική μας υγεία δεν είναι σε καλή κατάσταση είναι η τάση να απομακρυνόμαστε από φίλους, οικογένεια και κοινωνικές δραστηριότητες.
Μπορεί να νιώθεις ότι κανείς δεν σε καταλαβαίνει ή να μην έχεις διάθεση να βγεις και να αλληλεπιδράσεις με τους άλλους. Αν η απομόνωση διαρκεί για εβδομάδες ή μήνες, μπορεί να είναι ένδειξη:
Κατάθλιψης
Κοινωνικού άγχους
Μετατραυματικού στρες (PTSD)
Ένας ειδικός μπορεί να σε βοηθήσει να επανασυνδεθείς με τον κόσμο και να βρεις ξανά τη χαρά στις ανθρώπινες σχέσεις.
4. Όταν καταφεύγεις σε ανθυγιεινές συνήθειες για να αντιμετωπίσεις τα προβλήματά σου
Όταν η ψυχική μας υγεία επιβαρύνεται, αναζητούμε τρόπους να αντέξουμε το συναισθηματικό βάρος. Αυτό μπορεί να σημαίνει υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, υπερφαγία, κατάχρηση ουσιών ή αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.
Πότε να ανησυχήσεις;
Όταν πίνεις ή τρως υπερβολικά για να «μουδιάσεις» τα συναισθήματά σου.
Όταν αισθάνεσαι ενοχές ή ντροπή για τις συνήθειες σου, αλλά δεν μπορείς να τις σταματήσεις.
Όταν βάζεις τον εαυτό σου σε επικίνδυνες καταστάσεις (π.χ. επικίνδυνη οδήγηση, ριψοκίνδυνες αποφάσεις).
Η αναζήτηση βοήθειας δεν είναι αδυναμία, αλλά μια σημαντική πράξη φροντίδας για τον εαυτό σου.
5. Όταν έχεις σωματικά συμπτώματα χωρίς εμφανή ιατρική αιτία
Το μυαλό και το σώμα μας είναι αλληλένδετα. Όταν η ψυχική μας υγεία υποφέρει, το σώμα μας συχνά στέλνει σήματα με τη μορφή σωματικών συμπτωμάτων.
Ποια συμπτώματα μπορεί να συνδέονται με ψυχικές διαταραχές;
Χρόνιοι πονοκέφαλοι ή ημικρανίες.
Στομαχικές διαταραχές (π.χ. ναυτία, διάρροια, στομαχόπονοι).
Ταχυπαλμίες ή αίσθηση «κόμπου» στο στήθος.
Ανεξήγητη κόπωση ή αϋπνία.
Αν οι γιατροί δεν βρίσκουν φυσική αιτία, ίσως είναι ένδειξη ότι το άγχος ή η κατάθλιψη επηρεάζουν το σώμα σου. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις αυτά τα συμπτώματα στη ρίζα τους.
6. Όταν έχεις σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας
Αν έχεις σκέψεις ότι η ζωή δεν αξίζει ή αν έχεις σκεφτεί να βλάψεις τον εαυτό σου, μην το αγνοήσεις. Αυτές οι σκέψεις μπορεί να είναι ένδειξη σοβαρής ψυχικής διαταραχής, αλλά υπάρχουν τρόποι να βελτιωθείς.
Μίλησε σε κάποιον που εμπιστεύεσαι.
Ζήτησε βοήθεια από έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο.
Αναζήτησε υποστήριξη σε γραμμές βοήθειας.
📞 Γραμμή Βοήθειας στην Ελλάδα: Κλίμακα – Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία (1018)
Δεν είσαι μόνος. Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν και μπορούν να σε βοηθήσουν.
Συμπέρασμα – Πότε να ζητήσεις βοήθεια;
Αν νιώθεις ότι η καθημερινότητά σου επηρεάζεται από το άγχος, τη θλίψη ή τις δυσκολίες στις σχέσεις, μην το αγνοείς.
Η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου προς το καλύτερο.
Το πρώτο βήμα είναι το πιο δύσκολο, αλλά και το πιο σημαντικό. Η βοήθεια υπάρχει, και τη δικαιούσαι.
Διάβασε επίσης: Μύθοι και Αλήθειες για τις Ψυχικές Διαταραχές
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ) – Πότε να Ζητήσω Βοήθεια από Ειδικό Ψυχικής Υγείας
Πώς ξέρω αν χρειάζομαι ψυχολόγο ή ψυχίατρο;
Αν νιώθεις έντονο άγχος, θλίψη, δυσκολία στις σχέσεις ή απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που αγαπούσες, τότε ένας ψυχολόγος μπορεί να σε βοηθήσει μέσω της ψυχοθεραπείας. Αν τα συμπτώματά σου είναι πολύ έντονα ή χρειάζεσαι φαρμακευτική αγωγή, τότε ένας ψυχίατρος μπορεί να σε κατευθύνει σωστά.
Τι γίνεται αν νιώθω άσχημα, αλλά διστάζω να ζητήσω βοήθεια;
Είναι απόλυτα φυσιολογικό να διστάζεις. Πολλοί άνθρωποι φοβούνται την ψυχοθεραπεία είτε λόγω κοινωνικού στιγματισμού είτε επειδή δεν ξέρουν τι να περιμένουν. Μπορείς να ξεκινήσεις δοκιμάζοντας μία συνεδρία και να δεις αν σου ταιριάζει. Δεν είναι δέσμευση, αλλά μια ευκαιρία να φροντίσεις τον εαυτό σου.
Μήπως υπερβάλλω και δεν χρειάζομαι πραγματικά βοήθεια;
Αν αναρωτιέσαι αν χρειάζεσαι βοήθεια, τότε αυτό από μόνο του είναι ένας δείκτης ότι κάτι σε απασχολεί. Δεν χρειάζεται να περιμένεις να «χειροτερέψει» η κατάσταση για να ζητήσεις στήριξη. Η πρόληψη και η πρώιμη παρέμβαση μπορούν να σε βοηθήσουν να διαχειριστείς καλύτερα τις δυσκολίες σου.
Πώς θα καταλάβω ότι η ψυχοθεραπεία με βοηθάει;
Η αλλαγή δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη. Όμως, αν μετά από μερικές συνεδρίες νιώθεις πιο κατανοημένος, λιγότερο αγχωμένος ή ότι βρίσκεις νέες λύσεις στα προβλήματά σου, τότε σημαίνει ότι η ψυχοθεραπεία λειτουργεί.
Τι πρέπει να περιμένω στην πρώτη μου συνεδρία;
Ο θεραπευτής θα σου κάνει ερωτήσεις για να καταλάβει πώς νιώθεις και τι σε απασχολεί. Δεν υπάρχει «σωστή» ή «λάθος» απάντηση. Η πρώτη συνεδρία είναι κυρίως μια ευκαιρία να γνωριστείτε και να δεις αν νιώθεις άνετα με τον ειδικό.
Αν πάω σε ψυχολόγο, σημαίνει ότι έχω σοβαρό πρόβλημα;
Όχι! Οι περισσότεροι άνθρωποι που ζητούν βοήθεια δεν έχουν κάποια σοβαρή ψυχική διαταραχή. Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μόνο για «κρίσιμες» καταστάσεις—είναι ένα εργαλείο αυτογνωσίας, ανάπτυξης και διαχείρισης του άγχους και των προκλήσεων της ζωής.
Μπορεί η ψυχοθεραπεία να αντικαταστήσει τη φαρμακευτική αγωγή;
Εξαρτάται από την περίπτωση. Για ήπια έως μέτρια προβλήματα, η ψυχοθεραπεία από μόνη της είναι συχνά αρκετή. Όμως, σε πιο σοβαρές διαταραχές, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι απαραίτητη. Ο ψυχίατρος και ο ψυχολόγος μπορούν να συνεργαστούν για να βρουν την καλύτερη λύση για σένα.
Πόσο συχνά πρέπει να πηγαίνω σε ψυχολόγο;
Η συχνότητα εξαρτάται από τις ανάγκες σου. Κάποιοι άνθρωποι πηγαίνουν κάθε εβδομάδα, άλλοι κάθε δύο εβδομάδες ή μία φορά τον μήνα. Αυτό καθορίζεται από εσένα και τον θεραπευτή σου.
Και αν δεν έχω χρήματα για θεραπεία;
Υπάρχουν δωρεάν ή χαμηλού κόστους υπηρεσίες ψυχικής υγείας από δημόσιους φορείς και οργανώσεις. Μπορείς να ψάξεις για γραμμές υποστήριξης ή κέντρα ψυχικής υγείας στην περιοχή σου.
Συμπέρασμα: Αν έχεις αμφιβολίες για το αν χρειάζεσαι βοήθεια, σκέψου το εξής: Είναι η ζωή μου όπως θέλω να είναι; Αν η απάντηση είναι «όχι», τότε αξίζει να δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να νιώσει καλύτερα. Η ψυχική υγεία είναι σημαντική – και εσύ αξίζεις να την φροντίσεις!
Χρήσιμοι Πόροι & Περισσότερες Πληροφορίες
Αν νιώθεις ότι χρειάζεσαι περισσότερη υποστήριξη, μπορείς να βρεις αξιόπιστες πληροφορίες και υπηρεσίες βοήθειας στους παρακάτω συνδέσμους:
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO): Ψυχική Υγεία & Υπηρεσίες Υποστήριξης
American Psychological Association (APA): Πότε να ζητήσετε βοήθεια από ψυχολόγο
Εθνική Γραμμή Βοήθειας 10306 (Ελλάδα): Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας
